Question
Download Solution PDFराज्य लोकसेवा आयोगाच्या अध्यक्ष व सदस्यांची नेमणूक कोण करते?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर राज्यपाल आहे.
- अनुच्छेद 315 ते 323 मध्ये भारतीय राज्यघटनेच्या भाग पंधरावा अंतर्गत,राज्य लोकसेवा आयोगाच्या अधिकार, सदस्यांची नेमणूक व बडतर्फी इत्यादींचा उल्लेख आहे.
- राज्य लोक सेवा आयोगाचे अध्यक्ष आणि सदस्य यांची नेमणूक राज्यपाल करतात .
- अध्यक्ष व संयुक्त लोकसेवा आयोगाच्या सदस्य भारत अध्यक्ष नेमण्यात आले आहेत.
- केंद्रीय लोकसेवा आयोगाचे अध्यक्ष आणि सदस्य यांची नियुक्ती भारतीय राष्ट्रपती करतात.
- अध्यक्ष आणि राज्य लोकसेवा आयोगाचे सदस्य यांनी आपला राजीनामा भारतीय राष्ट्रपतींना सादर करवा.
- अध्यक्ष, एक राज्य आयोग बाबतीत केंद्रीय आयोग किंवा संयुक्त आयोग, आणि राज्यपाल बाबतीत, अध्यक्ष किंवा दुर्वर्तन बाबतीत बाबतीत आयोगाच्या इतर कोणत्याही सदस्यास पासून निलंबित करू शकता अध्यक्ष आहे तोपर्यंत अशा संदर्भात सर्वोच्च न्यायालयाचा अहवाल मिळाल्याबद्दल आदेश पाठविले.
- अध्यक्ष किंवा लोकसेवा आयोगाच्या अध्यक्ष किंवा इतर सदस्यास, जसे प्रकरण असेल तसे, अध्यक्ष पदावरून काढून टाकण्याचा आदेश राष्ट्रपती देऊ शकतात., जर पुढील करणे असल्यास,
- दिवाळखोर ठरल्यास.
- त्याच्या पदाच्या कर्तव्याबाहेरील कोणत्याही पगाराच्या नोकरीच्या कार्यकाळात गुंतलेले असल्यास.
- राष्ट्रपतींच्या मते , मनाची किंवा शरीराची अशक्तपणा असल्यामुळे पदावर राहणे अपात्र असल्यास.
- अध्यक्ष किंवा लोकसेवा आयोगाच्या कोणत्याही इतर सदस्य केवळ राष्ट्राध्यक्ष ते केले जात संदर्भाने सर्वोच्च न्यायालयाने दुर्वर्तन जमिनीवर अध्यक्ष क्रम त्याच्या कार्यालय काढून टाकता येईल, आहे, चौकशी आयोजित खालील वर त्या दृष्टीने कलम 145 अन्वये विहित केलेल्या कार्यपद्धतीनुसार अध्यक्ष किंवा इतर सदस्याने , तसे असल्यास अशा कोणत्याही कारणास्तव काढून टाकले जावे.
- जर सार्वजनिक सेवा आयोगाचे अध्यक्ष किंवा अन्य सदस्य भारत सरकार किंवा राज्य सरकारच्या वतीने किंवा कोणत्याही वतीने केलेल्या करारामध्ये किंवा करारात कोणत्याही प्रकारे संबंधित असल्यास किंवा त्यास स्वारस्य असल्यास किंवा नफ्यात कोणत्याही प्रकारे सहभाग घेत असल्यास त्याचा किंवा त्यातून उद्भवलेला कोणताही फायदा किंवा स्मारक याशिवाय अन्यथा एखाद्या सदस्याव्यतिरिक्त आणि एखाद्या कंपनीच्या इतर सदस्यांप्रमाणे सामान्यपणे तो गैरवर्तन केल्याबद्दल दोषी मानला जाईल.
स्त्रोतः- https://upsc.gov.in/about-us/constitutional-provisions/article-316-appointment-and-term-office-members
Last updated on Jun 2, 2025
->AFCAT Detailed Notification is out for Advt No. 02/2025.
-> The AFCAT 2 2025 Application Link is active now to apply for 284 vacancies.
-> Candidates can apply online from 2nd June to 1st July 2025.
-> The vacancy has been announced for the post of Flying Branch and Ground Duty (Technical and Non-Technical) Branches. The course will commence in July 2026.
-> The Indian Air Force (IAF) conducts the Air Force Common Admission Test (AFCAT) twice each year to recruit candidates for various branches.
-> Attempt online test series and go through AFCAT Previous Year Papers!