Question
Download Solution PDF''जे लोक किमान 25 वर्षांपासून जंगलात राहत आहेत, त्यांना वनजमिनीवर आणि त्यावर काय पिकवले जावे यावर हक्क आहे.'' हे कोणत्या कायद्याने बंधनकारक आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFसंकल्पना:
- भारत सरकारने आपल्या पर्यावरणाचे रक्षण करण्याच्या उद्देशाने विविध कायदे आणि कायदेमंडळ तयार केले आहेत.
स्पष्टीकरण:
वन हक्क कायदा, 2007.
- वन हक्क कायदा, 2007 अनुसूचित जमाती आणि पिढ्यानपिढ्या जंगलात वास्तव्य करत असलेल्या इतर पारंपारिक रहिवाशांचे वन जमिनीवरील वन हक्क आणि व्यवसाय ओळखतो.
- जे लोक किमान 25 वर्षांपासून जंगलात राहत आहेत त्यांना वनजमिनीवर आणि त्यावर काय पिकवले जावे यावर हक्क आहे.
- त्यांना जंगलातून काढू नये.
- जंगलाच्या रक्षणाचे काम ग्रामसभेने केले पाहिजे.
अशा प्रकारे, जे लोक किमान 25 वर्षांपासून जंगलात राहत आहेत त्यांना वनजमिनीवर आणि त्यावर काय पिकवले जावे यावर हक्क आहे, हे वन हक्क कायदा, 2007 द्वारे बंधनकारक आहे.
Additional Information
वन हक्क कायदा (FRA):
- 29 डिसेंबर 2006 रोजी तो लागू करण्यात आला.
- ते 31 डिसेंबर 2007 रोजी लागू झाले
- हे जमीन आणि इतर संसाधनांवर जंगलात राहणाऱ्या समुदायांच्या हक्कांशी संबंधित आहे.
- हे जंगलात राहणार्‍या अनुसूचित जमाती आणि अशा जंगलात पिढ्यानपिढ्या वास्तव्य करणार्‍या इतर पारंपारिक वनवासींचे वन हक्क ओळखते.
- हे वन रहिवाशांना त्यांच्या सध्याच्या धारणेच्या मर्यादेपर्यंत परंतु चार हेक्टरपेक्षा जास्त नसलेल्या जमिनीचे अनुदान देते.
- त्यात अशी तरतूद आहे की जे लोक किमान 25 वर्षांपासून जंगलात राहत आहेत त्यांचा वनजमिनीवर आणि त्यावर काय पिकवले जावे यावर हक्क आहे.
- वन हक्क कायद्यात राष्ट्रीय उद्याने आणि अभयारण्यांमधील गंभीर वन्यजीव अधिवास घोषित करण्याची तरतूद आहे.
- या कायद्यात अशी तरतूद करण्यात आली आहे की, जंगलाच्या रक्षणाचे काम त्यांच्या ग्रामसभेने केले पाहिजे.
- हे तीन प्रमुख बदलांसाठी प्रदान केले आहे:
- स्थानिक स्वराज्याचे अधिकार दिले.
- सामुदायिक सहभाग आणि समुदायाच्या हक्कांची मान्यता.
- नैसर्गिक संसाधनांचे संरक्षण आणि व्यवस्थापन.
- हे आदिवासी हक्क कायदा किंवा आदिवासी जमीन कायदा यांसारख्या इतर नावांनी देखील ओळखले जाते.
Last updated on Apr 30, 2025
-> The CTET 2025 Notification (July) is expected to be released anytime soon.
-> The CTET Exam Date 2025 will also be released along with the notification.
-> CTET Registration Link will be available on ctet.nic.in.
-> CTET is a national-level exam conducted by the CBSE to determine the eligibility of prospective teachers.
-> Candidates can appear for CTET Paper I for teaching posts of classes 1-5, while they can appear for CTET Paper 2 for teaching posts of classes 6-8.
-> Prepare for the exam with CTET Previous Year Papers and CTET Test Series for Papers I &II.