फ्लेमिंगच्या डाव्या हाताच्या नियमात, मधले बोट _______________  दर्शविते.

  1. बल
  2. चुंबकीय क्षेत्राची दिशा
  3. वाहकामधून वाहणाऱ्या विद्युत् प्रवाहाची दिशा
  4. चुंबकीय अभिवाह

Answer (Detailed Solution Below)

Option 3 : वाहकामधून वाहणाऱ्या विद्युत् प्रवाहाची दिशा
Free
UPSC CDS 01/2025 General Knowledge Full Mock Test
120 Qs. 100 Marks 120 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

संकल्पना:

  • फ्लेमिंगचा डाव्या हाताचा नियम चुंबकीय क्षेत्रामध्ये फिरणाऱ्या प्रभारित कणाने किंवा चुंबकीय क्षेत्रात ठेवलेल्या विद्युत प्रवाह वाहून नेणाऱ्या तारेद्वारे अनुभवलेले बल दर्शवतो.
    • हा नियम जॉन अ‍ॅम्ब्रोस फ्लेमिंगने बनवला होता.
    • हे विद्युत् मोटरमध्ये वापरले जाते.
    • त्यात असे म्हटले आहे की "डाव्या हाताचा अंगठा, तर्जनी आणि मधले बोट ताठ करा जेणेकरून ते एकमेकांना लंब असतील. जर तर्जनी चुंबकीय क्षेत्राची दिशा दर्शवते, तर मधले बोट प्रभारित कणाच्या गतीची दिशा दर्शवते. तर अंगठा धन प्रभारित कणाने किंवा चुंबकीय क्षेत्रात ठेवलेल्या विद्युत प्रवाह वाहून नेणाऱ्या तारेद्वारे अनुभवलेले जाणारे बल दर्शवतो."

स्पष्टीकरण:

  • फ्लेमिंगच्या डाव्या हाताच्या नियमात, मधले बोट वाहकामधून वाहणाऱ्या विद्युत् प्रवाहाची दिशा दर्शवते. त्यामुळे पर्याय 3 योग्य आहे.
  • अंगठा चुंबकीय बलाची दिशा दर्शवतो.
  • तर्जनी चुंबकीय क्षेत्राची दिशा दर्शवते.

Latest CDS Updates

Last updated on Jun 18, 2025

-> The UPSC CDS 2 Registration Date has been extended at upsconline.gov.in. for 453 vacancies.

-> Candidates can now apply online till 20th June 2025.

-> The CDS 2 Exam will be held on 14th September 2025.

-> Attempt UPSC CDS Free Mock Test to boost your score.

-> The selection process includes Written Examination, SSB Interview, Document Verification, and Medical Examination.  

-> Refer to the CDS Previous Year Papers to enhance your preparation. 

Hot Links: teen patti vip teen patti fun teen patti real money app