पुढील संशोधनासाठी प्रारंभिक बिंदू म्हणून अस्थायीपणे काम करु शकणारा प्रस्ताव ___________ म्हणून ओळखला जातो.

संशोधन करतांना, संशोधन समस्या निर्माण झाल्यानंतर महत्त्वाचा विचार करणे म्हणजे परिकल्पनेची रचना. उकलक्षम समस्येच्या विधानासह कोणतीही वैज्ञानिक चौकशी सुरू होते, जेव्हा समस्या सुरु होते, तेव्हा चाचणीयोग्य प्रस्तावाच्या स्वरूपात एक अस्थायी समाधान संशोधकाद्वारे प्रस्तुत केले जाते.

• संशोधकांनी केलेल्या अभ्यासाचा निष्कर्ष काय असेल यासंबंधी परिकल्पना   हे एक अचूक, चाचणीयोग्य विधान आहे.
• आपल्या संशोधनात काय सापडेल याविषयी आपला एक अंदाज परिकल्पना मांडते.
• हे आपल्या संशोधन प्रश्नाचे अस्थायी उत्तर आहे ज्याची अद्याप चाचणी केली गेलेली नाही.
• काही संशोधन प्रकल्पांसाठी, आपल्याला कित्येक परिकल्पना लिहाव्या  लागतात ज्या आपल्या संशोधन प्रश्नाच्या विविध बाबींकडे लक्ष वेधतात.
• एक परिकल्पना म्हणजे फक्त एक अंदाज नाही - ती विद्यमान सिद्धांत आणि ज्ञानावर आधारित असावी.
• हे चाचणीयोग्य देखील आहे, याचा अर्थ असा आहे की आपण वैज्ञानिक संशोधन पद्धतींद्वारे (जसे की प्रयोग, निरीक्षणे आणि माहितीचे सांख्यिकीय विश्लेषण) समर्थन किंवा खंडन करू शकता.

म्हणून, असा निष्कर्ष काढला जाऊ शकतो की पुढील संशोधनासाठी प्रारंभिक बिंदू म्हणून अस्थायीपणे काम करु शकणारा प्रस्ताव परिकल्पना म्हणून ओळखला जातो.

• दुसरीकडे, सिद्धांत म्हणजे माहितीद्वारे आधीपासून समर्थित घटनेला स्पष्ट करण्यासाठी असलेले एक तत्व संच. सिद्धांत हा एक सुस्थापित, चाचणी केलेले स्पष्टीकरण आहे, जो नैसर्गिक जगाच्या काही पैलूंचे एकीकृत वर्णन प्रदान करतो. सिद्धांत हा स्थिर माहिती, पुनरावृत्ती चाचणी आणि वैज्ञानिक/संशोधकांच्या विस्तृत गटाच्या सहमतीवर आधारित असतो.
• तत्व हे एक मूलभूत सत्य किंवा प्रस्तावना आहे जे विश्वास किंवा वागणुकीच्या व्यवस्थेचा किंवा तर्कशास्राच्या शृंखलासाठी पाया म्हणून काम करते. दुसरीकडे, परिकल्पना हे एक गृहीतक आहे, जे युक्तिवादासाठी प्रस्तावित केलेली काहीतरी आहे जेणेकरून ती सत्य आहे की नाही हे तपासून पाहता येईल.
• प्रारूप: काही चाचण्या केल्यावर परिकल्पना ही एक प्रारूप बनते आणि ते एक वैध निरीक्षण असल्याचे दिसते. परिकल्पना म्हणजे फक्त एक कल्पना जी काही स्पष्टीकरण देते. हे सिद्ध करण्यासाठी किंवा त्यास नाकारण्यासाठी तयार केलेल्या अनेक प्रयोगांमधून जाणे आवश्यक आहे.

चांगल्या परिकल्पनेची वैशिष्ट्ये:

• परिकल्पना अनुभवाधिष्ठित रीतीने चाचणी करण्यायोग्य असावी:एखाद्या संशोधकाने पूर्ण काळजी घ्यावी की त्याच्या/तिच्या परिकल्पनेत संकल्पना किंवा चलांचे स्पष्ट अनुभवाधिष्ठित पत्रव्यवहार आहे आणि नैतिक निर्णय किंवा मूल्यांनी भरलेल्या संकल्पना किंवा चल नाहीत.
• परिकल्पना अगदी सोप्या असाव्यातः संशोधकाने अतिशय सोप्या शब्दांत अशी परिकल्पना निश्चित करणे आवश्यक आहे जेणेकरून ते सर्व संबंधित व्यक्तींना सहज समजेल. ती मूळतः जटिल असू नये.
• परिकल्पना विशिष्ट/उद्दीष्टात्मक असावी: एखादी परिकल्पना तयार करताना अस्पष्ट संज्ञा वापरली जाऊ नये. यात चलांदरम्यान दर्शविलेले संबंध विशेषतः नमूद केले पाहिजे.
• परिकल्पनेत संकल्पनात्मक स्पष्टता असावी: परिकल्पनेत वापरल्या गेलेल्या संकल्पना स्पष्टपणे फक्त औपचारिकपणे नव्हे तर शक्य असल्यास कार्यरत देखील परिभाषित केल्या पाहिजेत. संकल्पनांची औपचारिक परिभाषा विशिष्ट संकल्पना म्हणजे काय हे स्पष्ट करेल, तर परिचालन परिभाषा म्हणजे अनुभवजन्य पुरावे काय असेल याबद्दल अस्पष्टता असणार नाही.
• परिकल्पना सिद्धांताच्या मुख्य भागाशी किंवा काही सैद्धांतिक अभिमुखतेशी संबंधित असावी: एखादी परिकल्पना चाचणीशी संबंधित असल्यास किंवा काही सैद्धांतिक अभिमुखता असल्यासच अस्तित्त्वात असलेल्या सिद्धांतास पात्र ठरविणे, समर्थन करणे, दुरुस्त किंवा खंडित करण्यास मदत केली जाते. अशा प्रकारे, सिद्धांताच्या मुख्य भागामधून गृहीत धरण्याच्या सरावामुळे ज्ञानाच्या नवीन क्षेत्रांमध्ये वैज्ञानिक झेप घेता येऊ शकते.